Mary Norton
Mary Norton urodziła się 10 grudnia 1903 roku jako Kathleen Mary Pearson. Jej rodzina – a była córką lekarza – mieszkała w niewielkim miasteczku Leighton Buzzard, w hrabstwie Bedfordshire. Mary dorastała w położonym na końcu ulicy domu, wybudowanym w stylu gregoriańskim. Obecnie dom stanowi część Leighton Middle School, nazywany jest „The Old House” i podobno to właśnie tam mieszkali Pożyczalscy.
„Nie stój przy moim grobie i nie płacz,
mnie tam nie ma. Nie śpię.
Jestem tysiącem wiatrów, które wieją.
Jestem diamentem lśniącym na śniegu.
Jestem słońcem na dojrzałym zbożu.
Jestem delikatnym jesiennym deszczem.
Nie stój przy moim grobie i nie płacz;
Mnie tam nie ma. Nie umarłem”.
Ten fragment wiersza Mary Elizabeth Frye znalazł się na nagrobku jednej z najwybitniejszych autorek książek dla dzieci, Mary Norton. I trudno o lepszą metaforę – od blisko osiemdziesięciu lat jej książki cieszą się niesłabnącą popularnością wśród najmłodszych i nieco starszych czytelników. Kto z nas nie pamięta, gdy w dzieciństwie marzyliśmy o tym, by spotkać któregoś z Pożyczalskich we własnym domu? Gdy rozglądaliśmy się dyskretnie, poszukując Strączka bądź Arietty, kiedy ginęły drobne przedmioty? Tę przygodę dzieci z całego świata zawdzięczają właśnie wyobraźni Mary Norton - jej najbardziej znanym powieściom o rodzinie żyjącej pod podłogą.
Aż pięć razy cykl był przenoszony na ekran. Od telewizyjnego filmu amerykańskiego z 1973 roku, przez serial BBC z roku 1993, po najbardziej znaną adaptację – film z 1997 roku, w którym zagrali między innymi John Goodman oraz Tom Felton. Warto wspomnieć o jeszcze jednej niezwykłej ekranizacji książki Mary Norton: to „Sekretny świat Arrietty” japońska animacja powstała w znakomitym studiu Ghibli. Już tylko to zestawienie świadczy o tym, jak silnie cykl o Pożyczalskich wpisał się w światową klasykę.
Przez krótki czas Mary była aktorką w słynnym teatrze Old Vic. W 1927 roku wyszła za mąż za Roberta Charlesa Nortona. Urodziła czworo dzieci: dwóch synów i dwie córki. W latach 40-tych zaczęła pracę w ministerstwie wojny. Wkrótce rodzina przeniosła się do Stanów Zjednoczonych. Tam pracowała dla brytyjskiej Komisji Zakupów w Nowym Jorku. I zaczęła pisać…
Jej pierwsze książki to The Magic Bed Knob (Magiczna gałka łóżka) oraz How to Become a Witch in Ten Easy Lessons (Jak zostać czarownicą – dziesięć łatwych lekcji), wydane w Stanach w latach 40-tych. Wiele lat później, w 1971 roku, stały się podstawą filmu Disneya "Bedknobs and Broomsticks".
Jednak najbardziej znaną serią jest oczywiście ta o rodzinie Pożyczalskich. Pierwsza część – „The Borrowers” pojawiła się w 1952 roku i od razu, w tym samym czasie, Mary Norton otrzymała za nią Medal Carnegie, przyznawany przez Library Association, najważniejszą brytyjską nagrodę w dziedzinie literatury dziecięcej. Co więcej, w 2007 roku, z okazji 70-lecia Medalu, znalazła się na liście dziesięciu najlepszych książek dla dzieci wszechczasów.
W 1970 roku Mary Norton wyszła za mąż po raz drugi, za Lionela Bonseya, i z nim zamieszkała w Hartland, w północnym Devonie, w posiadłości, którą nazwali „Borrowers”. Zmarła na udar 29 sierpnia 1992 roku.
